Forum Wychowania Salezjańskiego

Kruchość młodego człowieka wyzwaniem wychowawczym

Łódź, 12 listopada 2024 r.

I Forum Wychowania Salezjańskiego dla pedagogów i psychologów szkolnych

Program

9.00

10.30

11.00

14.00

15.00

18.15

Sesja naukowa

Przerwa kawowa

I Sesja warsztatowa

Przerwa obiadowa

II Sesja warsztatowa

Nieszpory i kolacja

 

12 listopada 2024 r., Łódź ul. Wodna 34

Idea

Dla naszej Salezjańskiej Rodziny priorytetem jest realizacja troski o młodego człowieka zgodnie z zasadami wychowawczymi św. Jana Bosko. Dlatego chcemy pogłębiać znajomość tego systemu w naszych placówkach oraz wszędzie tam, gdzie wychowuje się w duchu pedagogiki salezjańskiej. Stąd inicjatywa Forum jako cyklicznego wydarzenia promującego pedagogikę salezjańską w polskiej rzeczywistości edukacyjnej wśród wychowawców, nauczycieli, katechetów, psychologów, pedagogów oraz rodziców.


Temat I Forum

"Kruchość młodego człowieka wyzwaniem wychowawczym"

Tytułowa kruchość młodego człowiek swe najbardziej wyraźne oblicze przybiera w poczuciu osamotnienia, do którego przyznaje się już co trzeci uczeń polskiej szkoły. Nasze spotkanie jest próbą poszukiwania adekwatnych działań, które będą odpowiedzią na to wyzwanie. Dlatego zapraszamy pedagogów i psychologów szkolnych, którzy mają odpowiednią wiedzę i wrażliwość do rozpoznawania osamotnienia wśród uczniów oraz są na pierwszej linii zapobiegania temu zjawisku.

Chcemy im pomóc podnosić kompetencje zawodowe w tym zakresie i wyposażyć w wiedzę i narzędzia niezbędne do codziennej pracy z młodym pokoleniem. Jest dla nas ważnym, by stworzyć przestrzeń do wymiany myśli, doświadczeń i praktyk między ekspertami zajmującymi się konsekwencjami osamotnienia młodego człowieka a tymi, którzy na co dzień mierzą się z tym wyzwaniem w środowisku szkolnym.

Program Forum ma strukturę dwuczęściową. Najpierw zjawisko osamotnienia młodego pokolenia zostanie omówione z perspektywy psychologicznej, socjologicznej i pedagogicznej, szczególnie w kontekście wyzwań dla szkoły salezjańskiej. Następnie uczestnicy wezmą udział w warsztatach ze specjalistami, którzy na co dzień pracują z młodymi ludźmi zmagającymi się ze skutkami poczucia osamotnienia. Wśród tematów warsztatów znalazły się następujące zagadnienia: style przywiązania w rodzinie, niskie poczucie własnej wartości, kryzysy psychiczne, agresja i przemoc, uzależnienia, odkrywanie tożsamości płciowo-seksualnej oraz samookaleczenia i próby samobójcze. Uczestnicy będą mieli także okazję zapoznać się z dobrymi praktykami stosowanymi w tym zakresie w polskim szkolnictwie.


Sesje

 

Sesja naukowa

Poczucie osamotnienia jako problem XXI wieku.

Samotność jako wyzwanie dla systemu wychowawczego św. Jana Bosko.

Wyzwania dla szkoły wynikające z poczucia osamotnienia wśród dzieci i młodzieży. Spojrzenie ogólne.

Tematy w sesji warsztatowej

(według opisu prowadzących)

ROZWÓJ SEKSUALNY dzieci i nastolatków a ich nienormatywne i ryzykowne zachowania seksualne

Seksualność młodzieży znajduje się dziś w centrum uwagi. Dlatego warto zwrócić uwagę, jakie nastąpiły zmiany społeczne w postrzeganiu i sposobie myślenia o seksualności dziecka/nastolatka oraz jakie są jej kryteria seksualności (wg prof. M. Beisert). Dziś szczególnym wyzwaniem jest problem seksualizacji, którą można opisać według kryteriów APA, a która niesie bardzo poważne skutki w życiu młodych ludzi i całych społeczeństw. Wiążą się z tym nowe zjawiska i formy ekspresji własnej seksualności.

Należy bowiem pamiętać, że rozwój seksualny nie przebiega w próżni a w przestrzeni społecznej. Tym co robimy możemy przeciwdziałać rozwojowi lub ten rozwój wspierać. Problem polega na tym, że czasem myśląc, że wspieramy rozwój możemy go utrudniać. Aby wspierać rozwój seksualny dziecka należy znać, co jest normatywne a co nie. Bez znajomości podstaw rozwojowych nie można skutecznie interweniować. Seksualność dziecka istnieje i wymaga wsparcia a wsparcie wymaga wiedzy. W czasie warsztatów na wybranych przykładach zostanie omówione, w jaki sposób rozmawiać o intymności seksualnej z młodzieżą.

Prowadząca: s. Kinga Skórska, pallotynka 


Modelowanie to wyzwanie - zagrożenia i mechanizmy UZALEŻNIEŃ wśród młodzieży

W czasie warsztatów uczestnicy nauczą się, jak rozpoznawać substancje psychoaktywne, jakie są reakcje po ich zażyciu oraz jak działają mechanizmy uzależnienia. Poznają także zasady postępowania z uczniem używającym substancje psychoaktywne. Osobno zostane omówione postępowanie z uczenim i jego rodzicem w przypadku zagrożeń związanych z uzależnieniami behawioralnymi. Szczególnie ważnym będzie w tym kontekście odniesienie do obecności młodych w świecie cyfrowym. Zgodnie z założeniami organizatorów, warsztaty skupią się na profilaktyce, w których współczesne trendy koncentrują się na dialogu motywującym i pozytywnym myśleniu w pracy z dziećmi i młodzieżą. Prowadzący podpowiedzą także, jak porozumiewać się z nastolatkiem, jak zaoferować pomoc oraz jakie są formy i możliwości diagnozowania i leczenia uzależnień dla młodzieży.

Prowadzący: Bogdan Krzak, Wojciech Piszczek


ZACHOWANIA SAMOBÓJCZE wśród młodzieży. Jak rozpoznać kryzys?

Na przestrzeni ostatnich lat zanotowano bardzo znaczący wzrost zachowań samobójczych wśród młodzieży. W niektórych grupach jest to nawet wzrost o 140%. Te niepokojące wskaźniki sprawiają, że rodzice i pedagodzy poszukują odpowiedzi na pytanie o przyczynę takiego wzrostu oraz o możliwości udzielenia wsparcia młodym ludziom.

Przedmiotem warsztatu będzie próba diagnozy tego zjawiska, przekazanie wiedzy z zakresu rozpoznawania kryzysu (w tym kryzysu samobójczego) oraz opis wsparcia, jakim jest pierwsza pomoc emocjonalna.

Prowadzący: ks. Tomasz Trzaska


Histeryczki i łobuzy czyli wciąż (nie)WARTOŚCIOWI?

Mają być grzeczni, uśmiechnięci i opanowani, dobrze wykształceni i stale pnąć się w górę…

Świat młodych ludzi bywa niezwykle skomplikowany. Już od samego początku zderzają się: z reakcją otoczenia na oceny w szkole, komentarzami na temat wybranego stroju czy chociażby tylko gumki do włosów, nie mówiąc już o pomijaniu przy wyborze do drużyny sportowej albo negowaniu uczuć, bo przecież „złość piękności szkodzi”, to wszystko buduje ich postrzeganie i ocenę siebie. I rozpoczyna się gra, w której zasady są bardzo proste – zależnie od otrzymanych wskazówek. Jest tylko jeden problem… w tej grze nie ma zwycięzców, a koszty ciągłego stawania się lepszą wersją siebie – są nieprzeliczone i desygnujące na całe życie.

Celem spotkania jest pokazanie, że w świecie, który pomylił pragnienie autentycznej PEŁNI z fałszem (samo)doskonałości możliwe jest lubienie i szanowanie siebie bez porównywania i ciągłego lęku przed byciem „za mało” albo „za bardzo” – a więc nie-pełnym, nie-wartościowym. Podróży ku byciu dumnym z siebie dziecko nie odbędzie samo, dlatego potrzebuje przewodników pewnych swojej wartości, którzy przy pomocy najwłaściwszych DLA SIEBIE środków, sami już podjęli ryzyko dotarcia do Prawdy, poza modą, ideologią i logiką współczesnego świata.

Prowadząca: s. Natalia Roman, salezjanka


Porozmawiajmy (nie) o PRZEMOCY!

Gdyby ktoś zadał nam pytanie, co pamiętamy z lat spędzonych w szkole? Czy odpowiadając, faktycznie skupilibyśmy się na ocenach, wyróżnieniach i osiągnieciach? Czy też zwrócilibyśmy uwagę na atmosferę w konkretnej szkole, na nawiązane relacje, na różnego rodzaju doświadczenia wzbudzające w nas określone emocje?

Szkoła to żywioł, to miejsce określane często przez ludzi młodych jako dżungla, w której walczy się o życie, poprzez budowanie obrazu samego siebie, swojej pozycji w hierarchii rówieśniczej – wykorzystując przy tym wszelkie dostępne środki. To miejsce w którym spotykają się osoby o różnym wieku, sile, umiejętnościach społecznych i o różnych stylach wychowania. Już sama ta różnorodność z założenia musi prowadzić do różnych sposobów poradzenia sobie z tą sytuacją – jednym z nich jest przemoc rówieśnicza w różnych formach i aspektach.

Chcemy razem wspólnie z uczestnikami poszukać odpowiedzi na pytanie - Czy szkoła ma swoją receptę na przeciwdziałanie przemocy? A jeśli tak, to czego potrzebuje by móc tę ideę pomału wdrażać do codziennego życia uczniów, rodziców i kadry pedagogicznej. Nie rozmawiajmy już o przemocy, ale o budowaniu atmosfery przyjaznej uczniom, która, co pokazują praktycznie wszystkie badania, jest decydującym czynnikiem wpływającym na występowanie, bądź nie, przemocy szkolnej.

Ale pierwszym, co musimy zrobić, to zajrzeć w głąb siebie, bo często nie mamy świadomości jak bardzo nasze trudne doświadczenia mają wpływ na to, w jaki sposób reagujemy na sprawców i ofiary przemocy w naszych placówkach. zajrzeć w głąb siebie, bo często nie mamy świadomości jak bardzo nasze trudne doświadczenia mają wpływ na to w jaki sposób reagujemy na sprawców i ofiary przemocy w naszych placówkach. Zajrzeć w głąb siebie to zrozumieć nieświadomą grę, która się toczy pomiędzy sprawcą i ofiarą, pomiędzy „lękiem agresywności” a „przeklętą dobrocią”.

Prowadzący: br. Karol Domagała, salezjanin


Kiedy w RODZINIE jest samotnie?

Warsztat będzie dotyczył trudnych wyzwań w życiu rodziny takich jak samotność, choroba, strata. Będziemy się zastanawiać jak występujące kryzysy można włączyć w naturalne cykle życia. Jak korzystać z zasobów, jak budować więzi i bezpieczną bliskość, aby przejść przez sztormy życia.

Prowadząca: Izabela Wieloch


Towarzyszenie w KRYZYSIE

Mieć przy sobie kogoś kto chce towarzyszyć mi w drodze jest perspektywą, która budzi nadzieję. Być przy kimś jak towarzysz a nie jak nauczyciel, wychowawca, pedagog. Być przy kimś jak ktoś kto, być może przeszedł już podobną drogę, albo chce towarzyszyć mi w moim bardzo osobistym odcinku drogi. Na warsztacie podejmiemy próbę, zobaczenia problemów ludzi młodych, które zaczynają się od momentu, w którym opuścili siebie. Jakaś sytuacja, zdarzenie sprawiły, że trudno było być przy sobie, więc zdecydowali się na odejście od siebie. W konsekwencji trudno też przyjąć, że ktoś będzie chciał mi "takiemu\takiej " towarzyszyć. Brak nadziei, samotność, poczucie bezradności i wiele innych. Pracować będziemy metodą Grupy Balinta.

Prowadzący: ks. Jarosław Stasiński, salezjanin

 


Prelegenci sesji naukowej

Ks. Zbigniew Formella, salezjanin

Profesor zwyczajny na Università Pontificia Salesiana w Rzymie, dyrektor Katedry Psychologii Wychowawczej na Wydziale Nauk o Wychowaniu; kapelan Krajowy Skautów Europy we Włoszech; w pracy naukowej zajmuje się procesem rozwojowym i wychowawczym dzieci i młodzieży, przemocą szkolna, osobowością wychowawcy i nauczyciela oraz psychopedagogiką skautingu; członek wielu komitetów i redakcji czasopism naukowych na świecie.

  • Referat: "Poczucie osamotnienia jako problem XXI wieku"
Łukasz Kalisz

Adiunkt na Uniwersytecie w Białymstoku w Katedrze Historii i Teorii Wychowania na Wydziale Nauk o Edukacji; W pracy naukowej zajmuje się chrześcijańską myślą pedagogiczną, w szczególności systemem prewencyjnym ks. Jana Bosko oraz historią zgromadzeń salezjańskich na ziemiach polskich, a także zagadnieniami związanymi z historią opieki i wychowania w okresie Drugiej Rzeczypospolitej, szczególnie na obszarze dzisiejszej Litwy i Białorusi; opiekun naukowy Akademickiego Koła Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży przy Uniwersytecie w Białymstoku.

  • Referat: "Samotność jako wyzwanie dla systemu wychowawczego św. Jana Bosko"
ks. Kamil Pozorski, salezjanin

Adiunkt na Università Pontificia Salesiana w Rzymie w Katedrze Historii Wychowania i Pedagogiki na Wydziale Nauk o Wychowaniu; w pracy naukowej koncentruje się na zagadnieniach związanych z młodzieżą oraz na historii Kościoła, wychowania, pedagogiki i instytucji wychowawczych.

  • Referat: "Wyzwania dla szkoły wynikające z poczucia osamotnienia wśród dzieci i młodzieży"

Prowadzący warsztaty

Brat Karol Domagała, salezjanin

Psycholog i psychoterapeuta; pracuje w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym oraz Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii w Różanymstoku; prowadzi psychoterapię indywidualną i rodzinną w nurcie psychodynamicznym; prowadzi Punkt Interwencji Kryzysowej; szkoli rodziców, nauczycieli, wychowawców oraz pedagogów z pracy z młodym człowiekiem; w pracy wychowawczej, terapeutycznej i szkoleniowej wykorzystuje system prewencyjny, terapię skoncentrowaną na rozwiązaniach oraz pedagogiką cyrku.

Bogdan Krzak

Instruktor terapii uzależnień, profilaktyk i realizator warsztatów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży oraz rodziców rekomendowanych przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomani, specjalista dialogu motywującego przy Polskim Towarzystwie Dialogu Motywującego; współpracuje z Katolickim Ośrodkiem Wychowania i Terapii Młodzieży „Nadzieja” w Bielsku-Białej, Punktem Konsultacyjnym w klubie „ARKA” przy Katolickim Towarzystwie Kulturalnym oraz przy Ośrodku Pomocy Społecznej.

Wojciech Piszczek

Specjalista psychoterapii uzależnień, socjoterapeuta, doradca rodzinny, profilaktyk, terapeuta uzależnień; współpracuje z Katolickim Ośrodkiem Wychowania i Terapii Młodzieży „Nadzieja” w Bielsku-Białej; prezes Stowarzyszenia Sportowego GramOLajf.

Siostra Natalia Roman, salezjanka

Historyk, pedagog w Salezjańskiej Placówce Wsparcia Dziecka i Rodziny im. Św. Rodziny w Pleszewie; wychowawczyni w domu dla potrzebujących go dzieci; prowadzi spotkania formacyjno-szkoleniowe z zakresu duchowości salezjańskiej, pedagogiki i psychologii.

Siostra Kinga Skórska, pallotynka

Psycholog i psychoterapeuta; specjalistka seksuologii klinicznej w zakresie opiniowania, edukacji i terapii, prowadzi gabinet, w którym zajmuje się psychoterapią, diagnozą, szkoleniami; biegła sądowa w Metropolitalnym Sądzie Archidiecezji Warmińskiej; wcześniej konsultantka i psychoterapeutka w Ośrodku Interwencji Kryzysowej, w Domu Samotnej Matki oraz schronisku dla bezdomnych; wychowawczyni w domu dziecka, psycholog w domu pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną i fizyczną.

Ksiądz Jarosław Stasiński, salezjanin

Psychoterapeuta w trakcie certyfikacji w Polskim Towarzystwie Psychiatrycznym, pedagog, tutor; prowadzi szkolenia oraz kursy w zakresie psychologii i duchowości, duszpasterz akademicki w SDA Węzeł w Łodzi.

Ksiądz Tomasz Trzaska

Suicydolog, konsultant kryzysowy, ekspert Biura ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie; współtwórca platformy edukacyjno-pomocowej „Życie warte jest rozmowy”; szkoleniowiec z zakresu pomocy osobom w kryzysie i postwencji; pracownik Instytutu Pamięci Narodowej; kapelan Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.

Izabela Wieloch

Specjalistka psychologii klinicznej, certyfikowana psychoterapeutka Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, prowadzi psychoterapię indywidualną i rodzinną w nurcie psychodynamicznym i systemowym, specjalistka w dziedzinie psychoterapii dzieci i młodzieży, wykładowca w Szkole Psychoterapii Fundacji Vis Salutis.


 

Organizatorzy

 

Patroni

Towarzystwo Naukowe św. Franciszka Salezego


Kontakt do organizatorów

program: edukacja.biuro@sdb.waw.pl; księgowość: jslot@panta.pl